Slotavond van de serie landbouw- en voedseldialogen It’s the food, my friend!
o.l.v. Felix Rottenberg
Zesde avond vond plaats op dinsdag 28 april in de Rode Hoed, Amsterdam
Grande finale! Op zoek naar een voedselvisie voor Nederland
Gisteren verzrogde de Youth Food Movement de apotheose in het slotdebat van “It’s the Food, my Friend!”. Kunnen we uit alle debatten een "voedselvisie voor Nederland" destilleren? Dat was namelijk de overkoepelende vraag en titel van de 6e debatreeks over de toekomst van voedsel en landbouw. De slotavond leverde veel sociale interactie, goede wil en vooral een bijzondere maaltijd op.
Tafels stonden in lange rijen opgesteld in de Amsterdamse debatkerk De Rode Hoed. Honderden bezoekers, waaronder opvallend veel jonge mensen, dineerden terwijl sprekers aan- en aftraden.
De aanpak van de Youth Food Movement stond deze avond centraal. Met minder cijfers en feiten, maar meer persoonlijke oproepen en verklaringen. De zes YFM-columnisten spraken over uiteenlopende onderwerpen, maar pleitten opvallend vaak voor het leggen van verbindingen, samenwerking, eigen verantwoordelijkheid, zelf klein beginnen.
Er klonken veel verschillende verhalen: van Joszi Smeets, directeur van de YFM, van de organisatoren van de debatreeks Bert van Ruitenbeek en Wouter van der Weijden, van Felix Rottenberg, debatleider sinds het prille begin, van Foodlog-oprichter Dick Veerman en van de vele bezoekers, zoals Bas Rüter, directeur Duurzaamheid van Rabobank.
Ook de maaltijd met een hoofdgerecht van ‘veevoer, bijvangst en onkruid’ (waaronder viooltjes) vertelde haar eigen unieke verhaal en verwees terug naar eerdere debatonderwerpen.
Bert van Ruitenbeek, directeur van Demeter, betoogde dat de oorsprong van voedsel in onze cultuur uit zicht is geraakt en in handen is gekomen van bedrijven en specialisten, waardoor landbouw een zuiver economisch vraagstuk lijkt. Van Ruitenbeek wees erop dat er consensus is over gezond voedsel: matig, gevarieerd, onbewerkt, vers, veel planten, van het seizoen en de regio, minder rood vlees, minder suiker. Voeding moet volgens Van Ruitenbeekweer een centrale plaats in onze cultuur gaan innemen. De nieuwe voedselvisie is er dus al, maar krijgt vooral lokaal gestalte in samenwerkingsverbanden. "Als je honderden van zulke kleine systemen om je heen ziet ontstaan, is de wereld uiteindelijk veranderd."
Wouter van der Weijden, oprichter van onderzoeksorganisatie CLM en vogelkenner, destilleerde uit de voorbije debatreeksen drie grote uitdagingen. Ten eerste: de landbouw in Afrika. Overal ter wereld stijgt de landbouwproductie per hoofd, behalve in Afrika. Het landbouwbeleid in veel Afrikaanse landen is ernstig verwaarloosd geweest en moet een hoge prioriteit krijgen.
De tweede uitdaging: herstellen van gedegradeerde gronden. Verschillende sprekers in de voorbije debatten hebben laten zien hoe je dergelijke gronden tot leven kunt wekken, en hoe zowel landbouw als biodiversiteit dan tot bloei komen. En op zilte gronden kun je meer teken dan tot voor kort werd gedacht.
Uitdaging drie: meer ecologie. "Ik ben niet per se tegen chemie, maar het loopt uit de klauwen.”
Dick Veerman, virtueel aanwezig via een Skypeverbinding, gaf aan in de voorbije debatjaren drie fenomenen te hebben ervaren. Een kenniskloof als het aankomt op het zien van vraagstukken als geheel; iedereen bekijkt de foodwereld vanuit zijn beleving of kennisdomein. Een generatiekloof tussen oud en jong, maar vooral de drang tot doen. De foodlog-oprichter, in een vorig leven bankier, legt inhoudelijk de nadruk op nieuwe geldsystemen.
Volgens Joszi Smeets, directeur van YFM draait alles om netwerken van mensen die wat willen, en vanuit de energie die ze in elkaar herkennen, gaan doen wat ze in hun omgeving kunnen doen. Genetwerkte kennis is volgens haar sterker dan de macht van geld.
Zo werd de avond een fraaie mix van jong en oud, inhoud en proces, denken en doen.
Lees ook het uitgebreide verslag van Alexis de Roode.
Foto's: Maartje Strijbis